Borsa İstanbul’da dalgalı seyirle yükseliş hareketi devam ediyor. Pay değişimleri sıklaştı. Lokomotif vazifesini bazen banka payları, bazen holdingler yahut çimento şirketleri alabiliyor. Kâr satışları alım fırsatı olarak görülürken dış borsalar ile uyumsuzluk sürüyor. Uyumsuzluk yalnızca borsa ile sonlu değil. Öteki parametrelerde de görülebiliyor. Piyasaların seyrini faiz belirliyor.
Hürriyet gazetesinden Zeynel Balcı’nın haberine nazaran Türkiye’de mevcut faiz oranlarının enflasyonun altında kalması (eksi faiz) yatırımcıları pay senetlerine yöneltirken BIST100 Endeksi yeni rekorlar deniyor. TCMB, 26 Ekim toplantısında yeni bir faiz artırımı yaparsa tahvil ve mevduat faizlerinin daha üst düzeylere yükselmesi olağan bir gelişme üzere duruyor.
Bazı yatırım bankalarından (Morgan Stanley) 500 baz puanlık faiz artışı varsayımları gelmeye başladı. Bu durumda faiz mi, borsa mı sorgulamaları daha da artabilir. Mevcut durumda ise borsa yatırımcısı pozisyonunu koruma ediyor.
Öte yandan ABD’de ise tam karşıtı bir durum var. Faizler enflasyonun üzerinde. Müspet faiz kelam konusu olunca borsalar düşüş eğiliminde. Tıpkı şeyleri Almanya için de söylemek mümkün.
PARA YOLUNU BULUYOR
Yatırımcının sıkıntısı enflasyona karşı tasarruflarını korumak, enflasyonu yenmek. Mevcut kurallara nazaran para kendine en uygun yolu buluyor. Borsa İstanbul’da eksi faiz dışında piyasayı taşıyacak yeni beklenti yahut gündem bulmak bu evrede sıkıntı. Dış finans etraflarından olumlu yansılar alan yeni iktisat idaresi ve programı özel bir öykü yaratıp yabancı yatırımcı çekerse onu ayrıyeten pahalandırmak gerekecek. Şimdiye kadar övgüler dışında önemli bir para girişi görülmüyor. 29 Eylül ile biten haftada TCMB bilgilerine nazaran yabancı yatırımcılar pay senetlerinde 98.3 milyon dolarlık satış; tahvil bonoda 18.2 milyon dolarlık alım yaptılar. Son birkaç aylık devir yabancıların daha çok kısa vadeli trade (al-sat) yaptıkları görülüyor. 200-300 milyon dolarları geçemeyen ölçülerde al-sat yapıldı. Yabancı yatırımcı bir bakıma bekleme modunda. Tıpkı hafta TCMB brüt rezervleri 3.3 milyar dolar gerileyerek 122.3 milyar dolar olurken bankalardaki döviz mevduatı 3.6 milyar dolarlık düşüşle 172 milyar dolara geriledi. Kur muhafazalı mevduat (KKM) düşüşleri ise 1.2 milyar TL ile epeyce hudutlu kaldı.
Faiz, döviz ve borsada kıymetli hareketler olurken nakdî büyüklüklerde önemli bir değişim gözlenmiyor. Öbür yandan endeksin seyri kadar pay bazlı hareketlilik de olsa yakından takip ediliyor. Eylül sonu prestijiyle üçüncü bilanço devri tamamlandı. Bilançolar paylar için fiyatlamaya bahis olacak en kıymetli referans noktalarından biri. Birkaç hafta sonra bilançolar açıklanmaya başlayacak. Bu durumda pay bazlı hareketler artacaktır. Borsa İstanbul’da çıkış trendi korunmakla birlikte “yorgunluk” emareleri görülebilir.
DIŞ PİYASALARDA ENFLASYON HAFTASI
Önümüzdeki hafta ABD, Almanya ve Çin enflasyon dataları (TÜFE) açıklanacak. Enflasyon ve istihdam piyasa fiyatlamaları ve merkez bankalarının faiz kararları açısından epeyce değerli datalar. Türkiye’de ise uzun müddettir faiz ve enflasyon korelasyonu çok zayıf kalmıştı.
TCMB faiz kararları üzerinde enflasyonun tesiri asgarî seviyedeydi. Yeni iktisat idaresiyle faiz oranları artırılmaya başlandı. Bu gerçek bir karar olarak kabul gördü. Hedef talebi ve kurları baskılayıp enflasyonu denetim altına almak. Lakin maliyet enflasyonu açısından sorun sürüyor. Yüksek petrol fiyatları, vergi ve fiyat artışları maliyet enflasyonunu üst çekiyor. Enflasyon karşısında fiyatları kesinlikle artırmak gerekiyor.
Son günlerde biraz gerilese de petrol fiyat artışı dış şartlara bağlı. Döviz kurlardaki yükseliş baskı altına alınırsa maliyet enflasyonuna yavaşlama manasında kıymetli katkılar yapacak. Bunun için de faiz artışı ve daha kıymetlisi Türkiye’ye sermaye girişi gerekecek.
-Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in Körfez Ülkeleri ve ABD’nin akabinde geçen hafta da Londra’da yabancı yatırımcılar ile yaptığı görüşmeler yakından takip edildi. Bu görüşmelerin IMF ve Dünya Bankası toplantılarıyla birlikte Paris’te de sürmesi bekleniyor. Bu evrede somut bir gelişme şimdi görülmüyor. Taban not olarak biraz da moral açısından uygun gelecek bir görüş JP Morgan’dan geldi. JP Morgan, TL’nin adil bedelinden ucuz olduğunu belirterek, bundan sonra kıymet kaybına gerek olmadığını kaydetti.
‘FAİZ TEPESİNE ÇOK YAKINIZ’
-Dış piyasada faizlerin yüksek kalacağı algısı, ABD hariç yavaşlayan ekonomik görünüm, ABD ve Avrupa merkez bankalarından (Fed, ECB) gelen açıklamalar öne çıkan husus başlıkları. Bilhassa yüksek faiz borsaları zayıflatan bir etken olarak geçerliliğini sürdürüyor. Almanya ve Euro Bölgesi enflasyonlarındaki gerileme ‘kötü bilgi yeterli piyasa’ algısını çalıştırınca piyasalar olumlu reaksiyon vermişti. Fakat cuma günü beklentilerin epeyce üzerinde gelen ABD tarım dışı istihdamı bu algıyı zayıflattı. Yıl sonuna kadar Fed’in bir faiz artışı yapacağı kestirimleri daha da yük kazandı. ABD’de tarım dışı istihdamı Eylül’de: 336 bin kişi (Beklenti: +170 bin Evvelki: +187 bin) oldu. ABD’de piyasalar bu kere da faiz artışlarına karşın iktisadın canlılığını muhafazasını ve ‘yumuşak inişi’ olumlu fiyatlar mı? Bunu önümüzdeki günlerde test edebileceğiz.
Cuma günü dış borsalarda görülen reaksiyon çıkışları bu açıdan kıymetli. Avrupa Merkez Bankası üyesi ve Hollanda MB Lideri Klaas Knot’tan “Şu anda yumuşak bir iniş görüyoruz. Mevcut faizlerle uygunuz. Faiz tepesine çok yakınız” açıklamaları geldi. Borsalardaki reaksiyon çıkışına karşın dış piyasalarda temkinli görünüm korunuyor.
ABD İSTİHDAMI PİYASALARI DALGALANDIRDI
-ABD tarım dışı istihdam bilgilerinin akabinde hem dış piyasalarda reaksiyon hareketleri görüldü. ABD 10 yıllık bono faiz oranında yükseliş eğilimi devam ediyor. Lakin ABD tarım dışı istihdamı sonrası sürat kesti ve yüzde 4.80’in üzerinde kalamadı. Misal durum Almanya 10 yıllık bono faizinde de görüldü. Dolarda kıymet kazanımı ve Euro’da bedel kaybı sürüyor. Lakin istihdam verisinin akabinde ivme kaybı kelam konusu. Bu durum altının ons fiyatında dalgalanmaya neden oldu. 1.800 dolar bu kademede ‘çıpa’ olarak görülüyor. ABD tahvil faiz oranlarındaki gevşeme ve ABD dolarındaki bedel kazanımının durması altın fiyatına reaksiyon olarak yansıdı ve 1.830 doları geçti. OPEC+ toplantısı sonrası petrol fiyatında başlayan düşüş sürüyor. Brent petrol 84 doları test etti. 95 doları görmüştü. Petrolde, yüksek faizler ve yavaşlayan iktisatların talep üzerindeki fiyatlanıyor. ABD petrol stoklarının beklentilerin üzerinde gelmesi düşüşe katkı yapan bir gelişme olarak değerlendirildi. Petrol fiyatını düşüren gelişmeler sanayi, tarım ve güç emtia fiyatlarını da aşağıya çekiyor.
BORSADA DİRENÇLERE DİKKAT
-Borsada kâr satışlarına karşın çıkış trendi devam ediyor. Birinci dayanaklar 8.200-8.100 olarak görülüyor. Bu düzeylerin üzerinde çıkış trendinin devamı beklenebilir. Aksi takdirde sonraki dayanaklar 7.700 ve 7.400 noktalarında. Birinci dirençler ve satışla müsabakası olası noktalar 8.560 ve 8.750’de bulunuyor. Bu düzeylerde kâr satışları görülebilir. Sonraki dirençler 9.000 ve 9.400 düzeylerinde. Endekste çıkış hareketi gücünü korumakla birlikte direnç düzeylerinde kâr satışları görülebilir.
patronlardunyasi.com